Hoe voer ik een gesprek

Het gesprek over passend onderwijs voor je kind is een zoekproces. Veel mensen zijn daarbij betrokken: jij als ouder, de leerkracht, de intern begeleider, de schooldirecteur en de onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband.

Iedereen zet zich in om jouw kind zich zo goed mogelijk te laten ontwikkelen tijdens zijn of haar schoolloopbaan. Hoe zie jij als ouder het onderwijsbelang van jouw kind? Hoe zien de andere betrokkenen dat? En wat zijn de mogelijkheden? Wat heb jij als ouder nodig om daarover in gesprek te gaan?

Hoe leg ik gemaakte afspraken vast?

Als je gesprekken voert met school over de ontwikkeling van je kind, is het fijn als alle afspraken hierover vast worden gelegd. Dit is de verantwoordelijkheid van school. Zelf hoef je dus niet iets vast te leggen. Alle scholen hebben een digitaal systeem waarin de ontwikkelingen van iedere leerling zo goed mogelijk wordt bijgehouden. Denk aan de ontwikkeling op verschillende vakgebieden of thema’s, eventueel ziekteverzuim, of aantekeningen.

Ook verslagen van gesprekken met ouders en afspraken die tijdens die gesprekken worden gemaakt, staan in dat digitale systeem. Je hebt als ouder altijd het recht om deze informatie in te zien. Zelf mag je natuurlijk een eigen (gespreks)verslag maken. In overleg met de leerkracht kun je die soms zelfs laten opnemen in het dossier van je kind.

Ik kom er niet uit met school. Wat nu?

Heb je geprobeerd om het gesprek te voeren en kom je er niet uit met school? Dan kun je als ouder contact zoeken met een onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband. Kijk hier welke onderwijsspecialist bij de school hoort.

Vaak helpt het om je verhaal te doen bij iemand die onafhankelijk is. Iemand die naar je luistert en met je meekijkt naar de mogelijkheden vanuit de vraag: wat is er nodig om ervoor te zorgen dat jouw kind passend onderwijs krijgt? Samen met de onderwijsspecialist onderzoek je de situatie en kijk je welke mogelijkheden er zijn.

Ik beland in een strijd met de school. Hoe blijf ik daaruit?

In deze situatie kan het helpen om het gesprek stil te zetten. Benoem dat je je niet gehoord voelt. En vraag de school om samen te kijken naar wat nodig is om elkaar te beter begrijpen. Mogelijk helpt de volgende voorbeeldzin je daarbij:

“Ik heb het gevoel dat we in een strijd zijn beland. Ik denk dat we elkaar niet goed begrijpen, waardoor we elkaar proberen te overtuigen van hoe we dingen zien. Dat doe ik graag anders, omdat we anders niet verder komen in het vinden van een oplossing voor … Ik stel voor dat ik in mijn woorden vertel wat ik jou hoor zeggen en dat jij in jouw eigen woorden vertelt wat ik bedoel en belangrijk vindt. Zodat we elkaar echt begrijpen.”

 

Het gesprek vertragen is een mogelijke manier om de strijd te doorbreken. Lukt het je om eerst naar de ander te luisteren en vervolgens in je eigen woorden aan te geven wat je de ander hoort zeggen? Zo kan duidelijk worden of je elkaar verstaat of misschien wel misverstaat. Op deze manier kan mogelijk ook bij school de rust en ruimte ontstaan om naar jou te luisteren en terug te geven hoe jij bent verstaan.

Hulp van een onderwijsspecialist
Het kan lastig zijn om het gesprek stil te zetten en te vertragen. In deze situatie kun je als ouder contact zoeken met een onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband. Vaak helpt het om je verhaal te doen bij iemand die onafhankelijk is. Iemand die naar je luistert en met je meekijkt naar de mogelijkheden vanuit de vraag: wat is er nodig om ervoor te zorgen dat jouw kind passend onderwijs krijgt? Samen met de onderwijsspecialist onderzoek je de situatie en kijk je welke mogelijkheden er zijn. Een onderwijsspecialist kan eventueel ook een gesprek tussen jou en de school faciliteren.

School en ik schatten de situatie anders in. Wat nu?

Een situatie anders inschatten gebeurt regelmatig. Er kunnen verschillende redenen voor zijn. De leerkracht van je kind en jij als ouder kunnen andere beelden hebben doordat een kind zich thuis en op school anders gedraagt. Ook kan het zo zijn dat jij en de leerkracht een andere interpretatie geven aan wat je bij jouw kind ziet.

Het kan behulpzaam zijn om wat je ziet en hoort (waarnemingen) met elkaar te vergelijken. Deze vragen kunnen daarbij helpen:

– Wat zie en hoor je?
– Wat zegt het kind dat er aan de hand is?
– Wat ziet en hoort de leerkracht?
– Wat zegt het kind tegen de ander?

Vervolgens kan het helpen om jullie waarnemingen naast elkaar te leggen en samen te kijken of je een rode draad kunt ontdekken. Daarna kun je samen bekijken welke betekenis daarbij hoort: dan stem je de interpretatie af. Deze vragen kunnen daarbij helpen:

– Wat denk jij dat er aan de hand is?
– Waarom denk je dat?
– Wat denkt de leerkracht?
– Waarom denkt de ander dat?

Probeer of je elkaar kunt begrijpen. Hoe komt de ander tot zijn of haar interpretatie?

Hulp van een onderwijsspecialist
Het kan lastig zijn om het gesprek stil te zetten en te vertragen. In deze situatie kun je als ouder contact zoeken met een onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband. Vaak helpt het om je verhaal te doen bij iemand die onafhankelijk is. Iemand die naar je luistert en met je meekijkt naar de mogelijkheden vanuit de vraag: wat is er nodig om ervoor te zorgen dat jouw kind passend onderwijs krijgt? Samen onderzoek je de situatie en kijk je welke mogelijkheden er zijn. Een onderwijsspecialist kan eventueel ook een gesprek tussen jou en de school faciliteren.

Wanneer schakel ik een onderwijsspecialist in?

Niet alleen school, ook ouders kunnen contact zoeken met een onderwijsspecialist als hun kind passend onderwijs nodig heeft. In het zoekproces naar passend onderwijs heb je als ouder veel vragen en krijg je te maken met verschillende organisaties, mensen en regelingen. Op deze website is veel informatie te vinden, maar soms wil je je verhaal delen met iemand die onafhankelijk is. Een onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband is zo iemand. Een onderwijsspecialist luistert naar je en kijkt met je mee naar mogelijkheden. Altijd vanuit de vraag: wat is er nodig om ervoor te zorgen dat jouw kind passend onderwijs krijgt?

Contact met consulenten van het samenwerkingsverband regio Leiden.

Soms vind je samen met het samenwerkingsverband en school geen oplossing voor de extra ondersteuning die jouw kind nodig heeft. Je kunt dan contact opnemen met de landelijke onderwijsconsulenten.

Hoe ga ik ermee om als iemand niet naar mij luistert?

Als je het gevoel hebt dat iemand niet naar je luistert, kan dat de verdere voortgang van het gesprek blokkeren. Als het je niet lukt om hier samen uit te komen, zoek dan contact met een onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband. Mogelijk kan die helpen om helder te krijgen wat er allemaal speelt en welke mogelijkheden er zijn om deze situatie te veranderen.

 

Hoe zorg ik ervoor dat mijn emoties het niet overnemen?

Emoties kunnen opkomen als je over wezenlijke dingen praat of nadenkt. Iedere ouder wil zich gehoord en gezien voelen in de intenties voor zijn of haar kind. Iedere ouder wil dat zijn kind wordt gezien en dat er aandacht is voor zijn of haar mogelijkheden. Praten met anderen over je kind, wat die nodig heeft en waarbij je anderen nodig hebt om dat te realiseren, kan dan ook allerlei emoties oproepen.

Weet je van jezelf dat je emotioneel kan worden? Zorg dan goed voor jezelf. Wat heb jij nodig om je emoties te reguleren en het gesprek goed te kunnen voeren?

Hieronder een paar tips.

  • Zorg dat de gesprekssituatie veilig voelt. Zou het je helpen als je iemand meeneemt die voor jou het woord doet? Kun je met de gespreksleider afspreken hoe je het aangeeft als de emoties het overnemen en wat jij dan nodig hebt?
  • Als je tijdens het gesprek merkt dat de emoties zich roeren, hoe kan en wil je het gesprek dan even stilzetten? Wat heb jij dan nodig?
  • Gun jezelf tijd om te bedenken wat de emoties jou willen zeggen. Overleg met jezelf wat je daarvan wel of niet wilt delen, met wie, hoe en wanneer.
  • Merk je dat de emoties de overhand hebben en kun je het gesprek niet afmaken zoals jij dat graag zou willen? Regel dan een nieuwe afspraak.

Kan ik iemand meenemen naar het gesprek?

Als ouder(s) mag je altijd iemand meenemen naar het gesprek. Er kunnen verschillende redenen zijn om iemand mee te nemen. Je wilt bijvoorbeeld dat iemand naast je staat, meeluistert of je vindt het fijn om achteraf met iemand te sparren. Je wilt iemand meenemen die namens jou iets kan verduidelijken. Of je wilt iemand die opkomt voor jouw rechten. Als je iemand meeneemt, stem dan af wat zijn of haar taak of rol is tijdens het gesprek. Informeer de gespreksleider over wie je wilt meenemen en licht eventueel kort toe waarom je dit doet.

Hoe bereid ik me voor op het gesprek?

De zoektocht naar passend onderwijs voor je kind vindt plaats tijdens gesprekken met de verschillende betrokkenen (leerkracht, intern begeleider, directeur, onderwijsspecialist ). Je praat met elkaar en stemt af om iets nieuws te laten ontstaan: passend onderwijs voor jouw kind.

Het is fijn als je je veilig voelt tijdens de gesprekken. En dat er duidelijkheid is en afstemming komt tussen jouw ervaringen met je kind en de ervaringen van de leerkracht, zodat jouw kind zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen tijdens zijn of haar schoolloopbaan.

Veiligheid: wat zijn de gespreks- en luisterregels?
Veiligheid ontstaat als er duidelijkheid is over hoe mensen met elkaar praten, naar elkaar luisteren en elkaar vragen stellen. Veiligheid ontstaat als helder is wat er gebeurt met de gedeelde informatie en nieuwe inzichten. Mogelijk helpen deze vragen je bij het creëren van een veilige gesprekssituatie.

Zijn de gespreksregels duidelijk?
Wat heb jij nodig om je tijdens het gesprek op je gemak te voelen?
Hoe kan je dat voor jezelf organiseren?

Duidelijkheid over de weg
De zoektocht naar passend onderwijs voor je kind is een doorgaand gesprek. Elk gesprek, ook het eerste, heeft een voorgeschiedenis, een concrete aanleiding en een doel. Mogelijk helpen deze vragen je bij het op de agenda zetten van wat jij belangrijk vindt.

Wat verwacht jij van het gesprek?
Staan de punten die jij belangrijk vindt op de agenda?
Hoe kan je ervoor zorgen dat wat jij wilt bespreken op de agenda komt?

 

Jouw perspectief als ouder
Je wilt het beste voor je kind en hebt ideeën over wat belangrijk is voor je kind. Van kleins af aan ben jij de ouder van je kind en je kent hem of haar door en door. Maar een kind kan zich in de klas en op school heel anders gedragen dan thuis. Deze verschillende ervaringen delen en op elkaar afstemmen is een belangrijk onderdeel van het zoekproces naar passend onderwijs. Mogelijk helpen deze vragen je bij het verwoorden van jouw perspectief:

Is er iets wat school over jouw kind moet weten?
Welke vragen of zorgen heb je over je kind?
Wat heb jij nodig om meer zicht te krijgen op hoe het met je kind op school gaat?
Wat vind jij belangrijk voor je kind?

Meerzijdig inleven
Leerkrachten en school hebben andere ervaringen met je kind dan jij. Daarmee ontstaan verschillende visies op de belangen van je kind. De kunst is om tijdens het gesprek samen zicht te krijgen op die verschillende visies en vervolgens te zoeken naar overeenstemming, ruimte, mogelijkheden en energie voor het bieden van passend onderwijs. Mogelijk helpen de volgende vragen bij het zicht krijgen op de verschillende visies.

Wie zijn bij het gesprek aanwezig?
Hoe kennen zij jouw kind en hoe zetten zij zich in voor de schoolloopbaan van je kind?
Welke visies hebben zij op je kind en wat je kind nodig heeft om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen tijdens de schoolloopbaan?